Nederland moet niet het braafste jongetje van de klas willen zijn in Europa. Dat betogen tegenstanders van de plannen van het Rijk om nu verplicht bijmengen van biobrandstoffen voor binnenvaartschepen in te voeren. Branche-breed leven bezwaren. ‘Onze scheepsmotoren vallen stil, we worden opgezadeld met hoge schadeposten.’
Claudia Langendoen
Zorgen overheersen in de binnenvaartbranche die het gevreesde voornemen van de Nederlandse overheid steeds concreter op zich af ziet komen. Het plan is vanaf volgend jaar biodiesel – oftewel FAME – bij te mengen in huidige brandstoffen. Dit met als doel de CO2-uitstoot te verlagen. Bij de Algemeene Schippers Vereeniging (ASV) wil deze verplichting er totaal niet in. ,,Er is afgelopen maanden met het toevoegen van FAME geëxperimenteerd en er komen steeds meer berichten naar buiten dat het toevoegen van Fame problemen geeft’’, zo reageert voorzitter Gerberdien le Sage van de ASV, die een brandbrief stuurde naar het Rijk. ,,Onze scheepsmotoren vallen stil, we worden opgezadeld met hoge schadeposten’’, geeft zij aan. ,,Dat moet je toch niet willen?’’
Roest en problemen
De ASV wijst op het gevaar van het ontstaan van corrosie, omdat niet te achterhalen is wat de samenstelling van Fame en het zuurgehalte is, meent ze. ,,Er ontstaan roest in tanks en problemen in filters, leidingen en nabehandelingssystemen. Motoren vallen stil, omdat filters en leidingen verstopt gaan zitten, weet de binnenvaartbelangenvereniging waaraan veel kleinere zelfstandig opererende scheepseigenaren verbonden zijn. Injectoren moeten na zeven tot tien maanden gebruik vervangen worden, wat een enorme kostenpost wordt. Er ontstaan vlokvorming en drab, bacteriën hebben vrij spel. Biodiesel is ook maar beperkt houdbaar.’’ Kortom, een slecht plan, aldus de ASV. ,,Wij zetten ook vraagtekens bij de fraudegevoeligheid van FAME, iets waar de overheid toch altijd wars van is’’, geeft voorzitter Le Sage aan. ,,Tik het woord FAME maar eens in op Google. Het is erg naïef om te denken dat er niet gerommeld gaat worden met dit soort toevoegingen.’’
,,De branche wordt er ook niet schoner van. Sterker nog: er wordt juist meer fijnstof uitgestoten. En het werkt bunkertoerisme naar het buitenland in de hand. Wat hebben wij eraan als straks Nederlandse bunkerbedrijven over de kop gaan?’’
Bunkertoerisme is inderdaad de zorg die leeft bij brancheorganisatie NOVE, belangenbehartiger van leveranciers van brandstoffen aan de binnenvaart. ,,Wanneer alleen in Nederland het bijmengen van biobrandstoffen voor de binnenvaart wordt verplicht, dwing je schippers om goedkopere puur fossiele brandstoffen in buurlanden te bunkeren’’, waarschuwt NOVE-directeur Erik de Vries. De organisatie schat dat minimaal 40 tot mogelijk 60 procent van het bunkervolume uit Nederland ‘weglekt’. Met als gevolg dat bunkerstations over de kop gaan. ,,Vooral ook omdat Duitsland en België hebben aangegeven op dit moment nog niet van plan te zijn om CO2-verlagende maatregelen voor de binnenvaart in te voeren.’’
,,Scheepseigenaren zijn ook nog niet klaar voor biobijmenging’’, geeft De Vries aan. Daarvoor moeten aanpassingen aan motoren en systemen plaatsvinden en die ontwikkeling gaat op het water niet zo snel als op het land. Het gaat bovendien om grote aanpassingen, zeker als hoge percentages FAME moeten worden bijgemengd, waarschuwt NOVE.
Wat een betere strategie is? Wil als Nederland niet het braafste jongetje van de klas zijn, klinkt het. ASV-voorzitter Le Sage: ,,Natuurlijk wil de binnenvaart zelf ook schoner worden. Maar dan wel met producten die eerlijk zijn en in Europees verband. We willen niet iets eenzijdig door de strot geduwd krijgen.’’
,,Je kunt het beter ‘het enige jongetje in de klas noemen’’’, zegt De Vries. ,,Nederland heeft dit zelf verzonnen.’’ Het kan ook een tandje minder, geeft hij aan. ,,Voer niet in één keer een hoog bijmengpercentage in. Doe dat meer gefaseerd en in Europees verband’’, wijst ook hij op het gelijktijdig met buurlanden doorvoeren van een bijmengingsverplichting. Wat NOVE betreft tot maximaal drie procent, om vervolgens gefaseerd dit percentage te verhogen. De Vries: ,,Koop meer tijd. De Nederlandse overheid gaat ervan uit dat zij door nu bijmenging in te voeren buurlanden kan overhalen. Dat is een wel erg grote gok. Er wordt in het buitenland helemaal niet zo hard aan dit onderwerp getrokken. Ook wij willen ons inzetten, maar dit is te abrupt.’’