Volgens het CLean INland SHipping (CLINSH) consortium levert investeren in een schonere binnenvaart de komende jaren grote maatschappelijke baten op. Hierbij valt te denken aan voordelen voor de volksgezondheid en behoud van biodiversiteit door een verbetering van de luchtkwaliteit door minder milieuvervuilende uitstoot van met name stikstof en fijnstof. Scheepseigenaren hebben hiervoor financiële ondersteuning nodig zodat zij in schonere technieken kunnen investeren. De maatschappelijke baten hiervan zijn een veelvoud van deze investeringskosten. Ook pleit CLINSH voor de inzet van een Europees vergroeningsfonds.
Jeannette Baljeu, gedeputeerde provincie Zuid-Holland, voorzitter Clinsh:
‘Nu investeren in nieuwe, schone scheepsmotoren en emissiereducerende toepassingen, maakt dat we op de korte termijn al veel maatschappelijke winst kunnen behalen. Met deze investeringen kunnen we de periode totdat de zero-emissie technieken breed toepasbaar zijn overbruggen, zonder stil te staan.’
Voor de toekomst zijn emissievrije technologieën in de binnenvaart voorzien, zoals elektrisch varen op batterijen en waterstof. Toch pleit het CLINSH-consortium ervoor om de komende periode ook te investeren in direct beschikbare maatregelen voor de bestaande binnenvaartvloot. Met deze investeringen kan de luchtkwaliteit al op korte termijn worden verbeterd. Zo blijkt uit het “CLINSH-scenario” onder andere dat de komende jaren de maatschappelijke baten van emissiereductie, van met name stikstof en fijnstof, 4,9 miljard euro bedragen. Deze baten liggen aanzienlijk hoger dan de investeringskosten (1,3 miljard euro) en de extra totale kosten voor de scheepseigenaren (760 miljoen euro) in deze periode.
Daarnaast adviseert het CLINSH-consortium om te investeren in walstroom op plekken waar aangemeerde schepen nu met hun dieselgenerator voor een verslechterde luchtkwaliteit en geluidsoverlast zorgen. De afschaffing van energiebelasting op walstroom moet een gelijk speelveld creëren met stroomopwekking aan boord met onbelaste diesel.
Europees vergroeningsfonds voor de transitieperiode naar zero-emissie
Uit de studies die uitgevoerd zijn door CLINSH blijkt dat de komende 10-15 jaar in veel gevallen vervanging van de motoren door een moderne stage V motor voordelig is vanuit maatschappelijk oogpunt. In andere gevallen is de toepassing van nabehandelingstechniek zoals SCR-katalysatoren en roetfilters of het gebruik van de brandstof GTL een effectieve maatregel. Om de periode naar een brede inzet van zero-emissie technieken voor de Europese binnenvaart te overbruggen, is de aanbeveling dat Europa via een vergroeningsfonds voor de binnenvaart scheepseigenaren van bestaande schepen financieel steunt om over te kunnen stappen naar stage V motoren, nabehandelingstechnieken en schone brandstof.
Metingen in praktijksituaties
In het CLINSH-project is de uitstoot van de binnenvaart 2 jaar lang in de praktijk gemeten. 43 binnenvaartschepen die door heel West-Europa varen, hebben aan het project meegedaan. Op deze schepen zijn verschillende technieken en alternatieve brandstoffen gebruikt en de emissies gemeten. Daarnaast zijn er metingen gedaan aan de Rijnoever en in een aantal Duitse havens.
CLINSH heeft op basis van de metingen emissiefactoren ontwikkeld om de effecten van de binnenvaart op emissie en luchtkwaliteit in meerdere regio’s in beeld te brengen. Hierbij is gekeken naar bestaande vaarpatronen. De methodologie is beschikbaar voor havenautoriteiten, lokale en regionale autoriteiten. Zij kunnen het CLINSH-onderzoek gebruiken om het effect van maatregelen voor vergroening van de binnenvaart te beoordelen en om beleidsvragen te beantwoorden.
Over CLINSH
CLINSH is een Europees consortium dat schone binnenvaart promoot. Binnen CLINSH werken Nederlandse, Belgische, Duitse en Engelse publieke en private organisaties samen. Op 1 september 2016 is het consortium CLINSH gestart met de uitvoering van het CLINSH-project met een subsidie van het Europese fonds LIFE. Het belangrijkste doel van CLINSH is het verbeteren van de luchtkwaliteit in stedelijke gebieden door het versnellen van emissiereducties in de binnenvaart.
