Uit de tweede klimaatrapportage van Amsterdam blijkt dat de CO2-uitstoot daalt en de komende jaren nog verder zal afnemen door de forse inzet op duurzame energie en energiebesparing. Er wordt nu een vermindering van uitstoot in 2030 van 42% verwacht; vorig jaar was de verwachting nog 37%. Maar om het doel van 55% in 2030 te halen heeft Amsterdam hulp van het Rijk nodig. Amsterdam wil bijdragen aan de landelijke afspraken om de CO2-uitstoot te verminderen. Ondanks de goede resultaten in 2021, zoals het gestegen totale vermogen van zonnepanelen met 30% in een jaar, is een versnelling noodzakelijk. Het belang van de energietransitie wordt door steeds meer Amsterdammers gezien: de steun voor de overstap naar duurzame energie is gegroeid van 78% naar 85%.
Wethouder Marieke van Doorninck (Ruimtelijke Ontwikkeling en Duurzaamheid): “We hebben samen met Amsterdammers, organisaties en bedrijven fors ingezet op verduurzaming van de stad. Maar zelfs nu we het maximaal haalbare doen, is het niet genoeg en ik maak me daar zorgen over. En ik niet alleen: een grote meerderheid van de Amsterdammers vindt de overstap naar duurzame energie van groot belang. Maar de overheid moet de hoofdrol pakken, dit kan niet bij de individuele inwoners worden neergelegd. Amsterdam heeft het Rijk nodig om bijvoorbeeld de knelpunten op het energienet op te lossen, mogelijkheden te bieden om zonnepanelen te verplichten op grote daken en een financieringsregeling te ontwikkelen voor de aanleg van warmtenetten. We kunnen dit samen doen, maar het moet wel nu.”
CO2-uitstoot omlaag
Het algemene beeld is dat de CO2-uitstoot in Amsterdam sterk daalt. In 2021 is de uitstoot zo’n 25% lager dan de piek uit 2010 en al bijna op het niveau van 1990. Een deel van deze daling is het gevolg van de coronamaatregelen. Toch is de verwachting dat de uitstoot in 2025 2% lager ligt dan in 1990.
Gebouwde omgeving
Er zijn in 2021 stappen gezet in het aardgasvrij maken van woningen: sinds vorig jaar is de gemeente 50% aandeelhouder in warmtebedrijf Westpoort Warmte en zijn er afspraken gemaakt over maximale prijsstijgingen. Er zijn overeenkomsten gesloten om 10.000 woningen voor eind 2026 en 110.000 woningen voor 2040 aan te sluiten op stadswarmte. Door duurzame tenders en de nieuwe regels voor Bijna Energieneutrale Gebouwen is er in 80% van de tenders ingeschreven met energieneutrale of energieopwekkende gebouwen. Amsterdammers, ondernemers en maatschappelijke instellingen zijn ondersteund met energieadvies, vouchers of leningen om hun huizen of panden te verduurzamen.
Maar door de grote stijging van de gasprijzen en de energiearmoede, waar steeds meer Amsterdammers mee te maken krijgen, moet er dit jaar grootschalig worden ingezet op isolatie en besparen. Daarom worden er concrete stappen voorbereid om samen met het bedrijfsleven, pandeigenaren en maatschappelijke organisaties versneld 15% te besparen op gasverbruik en om minstens 40.000 woningen te isoleren. De FIX-brigade, die mensen helpt hun woningen te isoleren, wordt flink uitgebreid, VvE’s in Zuidoost krijgen subsidie om hun huizen te verduurzamen en alle huiseigenaren worden geholpen met collectieve inkoopacties om goedkoper energiebesparende maatregelen te nemen.
Meer resultaten 2021
Er is meer ingezet op duurzaam vervoer: er zijn tien buurthubs ingericht waar bewoners elektrisch vervoer kunnen huren en een derde van de OV-bussen is elektrisch. Het aantal zonnepanelen is fors uitgebreid: er zijn met subsidie 20.000 panelen op corporatiewoningen aangelegd en het aantal scholen met zonnepanelen is uitgebreid van 130 naar 150. Er is begonnen met het vervangen van kleine windmolens door grotere, waardoor er nu 75 megawatt wordt opgewekt. In het proces rond de komst van windmolens is een reflectiefase opgezet als extra tussenstap om tegemoet te komen aan de behoefte van Amsterdammers om mee te praten. Ook is het miniburgerberaad georganiseerd, waardoor ideeën van Amsterdammers zijn verzameld die kunnen zorgen voor 7% extra vermindering van de CO2-uitstoot.
De gemeente heeft ook in de eigen organisatie hard gewerkt aan verduurzaming. In de Verduurzamingsrapportage staat dat de CO2-uitstoot in een jaar met 13% is gedaald en het energieverbruik is gedaald. Dit komt bijvoorbeeld doordat het wagenpark steeds meer elektrisch wordt, de introductie van LED in de straatverlichting en er steeds meer zonne-energie wordt opgewekt op gemeentelijke panden.
Ondanks deze resultaten blijven de doelen van de energietransitie zeer ambitieus, zeker gezien de verwachte groei van de stad. De doelen kunnen alleen worden gehaald met een door het Rijk gefaciliteerde versnelling.