Porthos, het project voor CO2-afvang en opslag in Rotterdam, ligt op koers om vanaf 2024 jaarlijks 2,5 miljoen ton CO2 van de industrie op te slaan in lege gasvelden onder de Noordzee. Eind vorig jaar hebben vier bedrijven samen ingeschreven voor in totaal € 2 miljard uit de SDE++-regeling voor de komende 15 jaar. Het uiteindelijke bedrag kan een stuk lager uitvallen, met name door stijging van de prijs van emissierechten (ETS) in de komende 15 jaar. Afvang en opslag van CO2 (carbon capture and storage; CCS) is een van de goedkoopste manieren om op korte termijn de klimaatdoelen te halen.
Tussen 2008 en 2019 is in totaal circa € 4,5 miljard aan SDE-gelden uitgekeerd aan tal van projecten in Nederland. Daardoor is ongeveer 42 miljoen ton minder CO2 in de atmosfeer gekomen[1]. Het Porthos-project realiseert met nog niet de helft van dat bedrag een bijna even grote besparing: zo’n 37 miljoen ton CO2 , over een periode van 15 jaar. Dit laat zien dat met CCS snel en relatief goedkoop grote stappen gezet kunnen worden in het bereiken van de klimaatdoelstellingen. In het Klimaatakkoord is afgesproken dat de helft van de verlaging van CO2-emissies door de industrie in 2030 wordt gerealiseerd via CCS. Voor de andere helft zet de industrie onder andere in op efficiency, elektrificatie, zonne- en windparken en groene waterstof. Voor veel processen in de industrie zijn er echter nog te weinig andere manieren om op korte termijn de uitstoot van CO2 naar de atmosfeer fors te verminderen.
In het voorjaar wordt de toekenning van de subsidie voor de vier bedrijven (Air Liquide, Air Products, ExxonMobil en Shell) verwacht. Eind 2021 zijn naar verwachting de vergunningprocedures achter de rug. 2021 wordt door de bedrijven vooral benut om zich voor te bereiden op de aanleg van de afvanginstallaties. De Porthos projectorganisatie (EBN, Gasunie, Havenbedrijf Rotterdam) gebruikt dit jaar om de aanleg van de pijpleidingen op het land en in de zeebodem, het compressorstation en aanpassing van het platform op zee technisch voor te bereiden. Begin 2022 is de finale investeringsbeslissing voor Porthos gepland en kan de realisatie van start gaan.
Belangrijke ontwikkelingen in het afgelopen jaar waren het indienen van het milieueffectrapport (MER) en een aantal vergunningaanvragen, het maken van afspraken tussen Porthos en de vier bedrijven die van het Porthos systeem gebruik willen gaan maken, en de toezegging van de EU om € 102 miljoen aan het project bij te dragen.
